• Bewegen
  • Buurt
  • Publiek-private samenwerking
  • Gedeeld eigenaarschap
  • Vrije tijd

Beweeg gezond door de buurt in Hoeksche Waard

De Zuid-Hollandse JOGG-gemeente Hoeksche Waard heeft een aantal initiatieven ontwikkeld om gezonde keuzes voor inwoners en bezoekers toegankelijker en aantrekkelijker te maken. Met een van deze initiatieven heeft de JOGG-regisseur een slimme oplossing bedacht met een focus op een beweegvriendelijke omgeving. Hierdoor is het bestaande aanbod van speeltuinen, beweegroutes, gezonde horecalocaties en watertappunten beter vindbaar en de samenwerking tussen lokale partijen versterkt. Het is nu voor iedereen gemakkelijker om op een gezonde manier van hun vrije tijd te genieten. Hoe dit werd aangepakt, lees je hier.

Een kaart die zorgt voor verbinding tussen gemeente en lokale organisaties

In de Hoeksche Waard bracht JOGG-regisseur Jessica de Geus, werkzaam bij Sportservice ‘Hoeksche Waard Actief’, in kaart om er gezond op uit te kunnen in deze gemeente. Ze zette haar warme contacten in haar werknet, zoals de cultuurcoach en combinatie functionaris sportstimulering, bijeen en samen ontstond het idee voor de Gezond Dagje Uit Kaart. Ook boorde ze nieuwe partners aan, zoals horecaondernemers en (sport)verenigingen en betrok inwoners. Het moest een handige gids worden met daarop alle speelplekken, gezonde horecalocaties, watertappunten en beweegroutes. Het moest inwoners helpen in hun behoefte om makkelijker gezonde keuzes te kunnen maken tijdens uitjes in de buurt. Dat is gelukt.

Het werd de 'Gezond Dagje Uit!' kaart welke laat zien dat een dagje uit in de Hoeksche Waard ook gezond kan zijn. De kaart inspireert inwoners en bezoekers om te genieten van bezienswaardigheden, wandelen en fietsen, speelnatuur en (water)recreatie. De kaart biedt nieuwe beweegroutes die alle openbare watertappunten en rustpunten op het eiland aandoen, en er is rekening gehouden met iedereen door ook een route toegankelijk voor mensen met een beperking aan te bieden. Daarnaast biedt de kaart bewuste keuzes op het gebied van eten en drinken, met de Samen Bewust Ondernemers die zich inzetten voor een gezonde leefstijl. Jaarlijks wordt de kaart geüpdate en inwoners kunnen hun favoriete plekjes die bijdragen aan een gezond dagje uit aanreiken via de website van Hoeksche Waard Actief.

“Je hebt een verbindende officier nodig, dat was ik”
Jessica de Geus
JOGG-regisseur

Hoe een verbinder gezond leven in Hoeksche Waard toegankelijk maakt

“Je hebt een verbindende officier nodig, dat was ik,” zegt Jessica, de lokale JOGG-regisseur. Ze ontpopte zich als dé verbinder binnen de Hoeksche Waard. “Ik ken de Hoeksche Waard goed en weet welke partners actief zijn in ons werknet. Met hen samenwerken is een must om iets neer te zetten waar iedereen enthousiast over is.” Met een duidelijke visie en nauwe samenwerking brachten ze al het bestaande gezonde aanbod samen op één overzichtelijke kaart. Naast bestaande voorzieningen bedacht en testte het team van combinatiefunctionarissen, de cultuurcoach en JOGG-regisseur zelf drie beweegroutes waarvan twee zo’n 42km. En een kortere route welke toegankelijk is voor iedereen. “Doordat we de omgeving goed kennen, konden we routes maken die echt voor iedereen toegankelijk zijn.” Het resultaat? Een praktisch overzicht waarmee inwoners gemakkelijk gezonde keuzes kunnen maken.

De gezond dagje uit kaart bij een lokale horecaondernemer

Feiten, cijfers en impact: het succes in beeld

De lancering was meteen een succes. Tijdens een feestelijke kick-off met de wethouder, lokale partners en inwoners – gehouden bij een Bewuste Ondernemer – werden de eerste exemplaren gepresenteerd. Binnen no-time waren de 2000 gedrukte exemplaren op, en nu wordt het gebruik van de digitale versie gemonitord. Door de kaart zijn veel meer partijen zich bewust geworden van de impact van de omgeving op gezond gedrag. Meer horecaondernemers zien de voordelen van een gezonder aanbod, sport- en cultuurinstellingen integreren bewegen en gezonde keuzes in hun programma’s en ook de bibliotheek draagt bij. Er zijn hierdoor in Hoeksche Waard steeds meer mensen en organisaties die bereid zijn om zich samen in te zetten voor een gezondere omgeving. Dit laat zien dat kleine initiatieven kunnen uitgroeien tot een grote beweging als ze goed worden geïntegreerd in het lokale beleid en netwerk.

Op de foto: JOGG-regisseur Jessica de Geus (links) en Wethouder Dhr. R. Peters (rechts)

Betrokken werknet: samen sterker

De kracht van de kaart ligt in de samenwerking tussen de gemeente, lokale horeca, sport- en cultuurinstellingen en de bibliotheek. Dit zorgt ervoor dat de impact van het project verder reikt dan alleen het uitdelen van kaarten: het maakt een duurzame verandering mogelijk door ieders unieke bijdrage en gedeeld eigenaarschap:

  • Horecaondernemers: Deelnemers gingen zelf aan de slag met de Schijf van Vijf en experimenteerden met nieuwe, gezonde gerechten. Jessica: "We zijn begonnen met drie enthousiaste horecapunten. De komende jaren willen we dat aantal uitbreiden en meer ondernemers overtuigen. Het biedt hen ook gratis reclame, wat aantrekkelijk is." Een mooie vorm van publiek-private samenwerking.

  • Sport- en cultuurinstellingen: Deze partners speelden een belangrijke rol bij het ophalen van ideeën vanuit de inwoners en het ontwikkelen van de beweegroutes.

  • Strategische punten: Hier kunnen inwoners gratis de fysieke kaarten ophalen. In ieder dorp zijn er minimaal 2 locaties waar inwoners de fysieke kaart kunnen ophalen, waaronder de Bibliotheek.

  • Gemeente: Via het lokale preventieakkoord werd de kaart financieel ondersteund.

  • JOGG-Teamfit coach: is voor (o.a.) kinderboerderijen en speeltuinen beschikbaar om mee te denken over hoe zij stappen kunnen zetten naar een gezonder voedingsaanbod.

Door deze gebundelde inzet wordt sport- en cultuurparticipatie bevordert, wordt het ook kwetsbare inwoners makkelijker gemaakt gezonde keuzes te maken en wordt een positief opgroei- en leefklimaat gecreëerd.

Een strategisch hulpmiddel voor lokaal beleid en samenwerking

De Gezond Dagje Uit Kaart werd niet alleen een handige gids voor inwoners, maar ook een effectief middel voor de gemeente om haar beleid op het gebied van gezondheid en preventie te verbinden met wat er lokaal speelt. Door in te spelen op de behoeften van inwoners én het bestaande aanbod zichtbaar te maken, draagt de kaart structureel bij aan het creëren van een gezonde omgeving.

De ambitie blijft groeien: meer horecalocaties betrekken, het gezonde aanbod uitbreiden en de kaart nóg beter afstemmen op de wensen van de inwoners. Dankzij deze aanpak maakt de Hoeksche Waard gezonde keuzes steeds toegankelijker – voor iedereen.

Tips voor andere gemeenten

  • Maak gezondheid zichtbaar en concreet: Een praktisch middel, zoals een kaart of ander tastbaar hulpmiddel, kan partners en ondernemers inspireren om zich in te zetten voor een gezondere omgeving. Met een tastbaar initiatief als dit zien mensen hoe eenvoudig het is om bij te dragen en raken ze gemotiveerd om zelf actie te ondernemen.

  • Stimuleer samenwerking door laagdrempelige initiatieven: Door iets praktisch en direct bruikbaars te introduceren, worden lokale partijen vanzelf betrokken. Dit vergemakkelijkt samenwerking tussen ondernemers, professionals en inwoners, waardoor structurele veranderingen sneller doorgevoerd kunnen worden.

Aan de slag

Wil je in jouw gemeente ook zorgen voor een beweegvriendelijke omgeving? Ga aan de slag met onderstaande programma's, tools en materialen die jouw werk gemakkelijker maken. 

Beweegvriendelijke omgeving

Een beweegvriendelijke omgeving stimuleert mensen om te sporten, te bewegen, te spelen, actief te verplaatsen en te ontmoeten. Denk aan lopen of fietsen naar school, buitenspelen en een potje voetballen. Zo wordt bewegen in de buurt leuk en toegankelijk.

E-learning PPS & Fondsenwerving
Watertappunten

JOGG stimuleert water drinken bij kinderen en jongeren als onderdeel van een gezonde leefstijl. Toegang tot schoon drinkwater, zowel in de openbare ruimte als op plekken zoals sportclubs en in en rondom scholen, speelt daarbij een belangrijke rol. Watertappunten maken het makkelijker om voor water te kiezen in plaats van ongezonde alternatieven zoals suikerhoudende dranken.

Gedeeld eigenaarschap

Gedeeld eigenaarschap betekent dat belangrijke werknetpartners zich actief verantwoordelijk voelen voor het gezonder maken van de leefomgeving. Ze pakken hun rol op en nemen hun verantwoordelijkheid ook echt.

Werken met een Werknet

Als lokaal JOGG-team wil je goed in kaart hebben met wie je in jouw gemeente de omgeving gezonder kunt maken. Bekijk hoe je werkt met een werknet.

JOGG-Teamfit bij buurtlocaties

JOGG-Teamfit bij buurtlocaties is een aanpak om de voedselomgeving voor buurthuizen, speeltuinen en kinderboerderijen gezonder te maken.

Wil je graag persoonlijk advies?

Neem contact op
Nicole Beukers
Adviseur Gezonde Omgeving
nicole.beukers@jogg.nl