Praktijkvoorbeelden

Schooldirecteuren die constateren dat een aantal kinderen in groep 8 nog steeds niet kunnen fietsen. Gymleraren die zien dat de motorische ontwikkeling al bij 4-jarigen steeds meer achterloopt door bewegingsarmoede. Mobiliteitsambtenaren die de toenemende verkeersdruk, ook rond scholen, willen verlagen. Het zijn allemaal urgente redenen voor gemeenten om lopen en fietsen naar school te stimuleren. Arnhem en Nijmegen gaan een stap verder; ze willen zich ook gaan richten op 0-4 jaar.

Een gezonde start voor kinderen begint bij een gezonde kinderopvang. In Zeeland was er één groot knelpunt: te weinig opgeleide Gezonde Kinderopvang-coaches. Gevolg? Gezonde gewoontes kwamen niet van de grond. Tijd voor actie. Jong Leren Eten (JLE) Zeeland, JOGG en partners staken de koppen bij elkaar en zetten een regionale Train-de-Trainer op poten. Dichtbij, praktisch en precies waar behoefte aan was.

Goede samenwerking vinden ze essentieel, maar eigenlijk vooral iets heel vanzelfsprekends. Chanine Brouwers, Gezonde School-adviseur en Julia van Weelden, JOGG-regisseur vertellen hoe zij elkaar in de gemeente Nieuwegein opzoeken, naar elkaar doorverwijzen, maar vooral de krachten bundelen en samenwerken.

Amsterdam behoort tot een van de vier grote steden van Nederland. Gezondheid is hier breed belegd via de Amsterdamse Aanpak Gezond Gewicht (AAGG). Er is geen specifiek lokaal JOGG-team, maar wél een stevige interne samenwerking. In de wijk Holendrecht in stadsdeel Amsterdam Zuid-Oost ligt een Urban Dance Ground. Een plek die jongeren aantrekt en vooral meisjes in de leeftijd 12 t/m 18 jaar in beweging brengt. Dit concept past bij iedere gemeente, groot of klein, mits je vooraf goed nadenkt over o.a de locatie en het gebruik ervan voor een succesvolle implementatie.

Rotterdam is anders georganiseerd dan veel JOGG-gemeenten: gezondheid is er breed ingebed en integraal onderdeel van beleid. Zonder klassiek JOGG-team, maar mét goede afstemming tussen beleidsadviseurs. Zo werken 'JOGG' en de beleidsafdeling sport, ieder vanuit hun eigen kracht, samen aan o.a. innovatieve oplossingen. Zoals esports en gaming: geen doel op zich, maar een middel om kinderen en jongeren wél te bereiken en in beweging te brengen. En het mooie? Deze aanpak werkt net zo goed in een grote stad als in een middelgrote of kleine gemeente. Mits je maatwerk levert.

Wat als een dagje uit niet alleen leuk, maar ook gezond is? In JOGG-gemeente Enkhuizen laat het Zuiderzeemuseum zien hoe leuk én gezond samen kunnen gaan. Op 30 april 2025 kreeg het Noord-Hollandse Zuiderzeemuseum de oorkonde ‘Ambitie Gezond Uit’. Een feestelijke mijlpaal, gevierd met een gezonde lunch, basisschoolleerlingen, partners van team Sportservice en het JOGG-team. Ontdek hier wat er is verandert en hoe jij ook kan zorgen voor een gezonder dagje uit.

Buitenspelen krijgt een nieuwe digitale boost in JOGG-gemeente Epe. Tijdens en na corona wilde de gemeente dat kinderen weer vaker buiten zouden spelen en meer in beweging kwamen. Met de inzet van de app ‘Pleintje’ vinden kinderen makkelijk een plek om te spelen in hun eigen buurt. Buurtsportcoach en JOGG-regisseur Jeroen zette het initiatief in gang. “Je moet kinderen niet naar één grote speeltuin sturen. Deze zijn wellicht ver van hun huis, maar juist naar speelplekken toesturen die zichtbaar zijn in hun eigen wijk. Meerdere kleinere pleintjes zijn juist van belang voor een succesvolle implementatie. En dat kunnen natuurlijk ook schoolpleinen zijn.”

In de regio Noord-Veluwe hangen inmiddels zo’n honderd JOGG-caching-bordjes verspreid door de gemeenten. Via QR-codes worden inwoners, vooral gezinnen, uitgedaagd om samen in beweging te komen. “Je kunt er letterlijk alle kanten mee op,” zegt JOGG-regiocoördinator Kasper Doesborgh. Inmiddels haakt zelfs het lokale bedrijfsleven aan: “Een bedrijventerrein vroeg of ze een eigen route konden uitzetten.” JOGG-caching kan voor alle inwoners en doelgroepen worden ingezet.

Hoe houd je kinderen in beweging? In Opsterland vonden Buurtsportcoach Geerte Kwant en haar collega’s van Sport Fryslân het antwoord in een interactieve app: Seppo. “Aan het begin van de coronatijd kwamen wij in aanraking met Seppo. In Heerenveen hadden ze een leuke game waarbij deelnemers naar buiten moesten.” Die inspiratie leidde tot een creatief, lokaal spel dat veel kinderen én ouders op de been bracht.