Van speeltuin naar buitengym: hoe JOGG-gemeente Gennep een beweegvriendelijke omgeving creëerde

Niet alleen het extra busvervoer voor de gymles had een betere oplossing nodig, ook de buurtspeeltuin direct naast de school was hard aan vervanging toe. De gemeente en basisschool De Vonder zochten voor beiden een duurzame oplossing. Peter-Jan opperde daarom het idee voor een buitengym. 

" Het idee werd direct met enthousiasme ontvangen door de gemeente, school en ouders," vertelt Peter-Jan. Nadat er een inspiratiebijeenkomst van Nijha over buitengymmen was bezocht, ging gemeente Gennep aan de slag. Peter-Jan bracht partijen (schooldirectie, dorpsraad, aanbieders beweegaanbod) en diverse domeinen (Sport, Gezondheid, Onderwijs en Groen/Beheer) bij elkaar, nam contact op met de leverancier voor de realisatie van de buitengym en ging het gesprek aan met de dorpsondersteuner en beweegmakelaar om de buitengym ook na schooltijd meer te benutten. “Dankzij de korte lijnen in onze kleine gemeente konden we het project snel realiseren,” aldus Peter-Jan.  Waar ooit een speeltuin stond die toe was aan vernieuwing, is nu een multifunctionele en levendige buitengym ontstaan. Hiermee is een prachtige, beweegvriendelijke omgeving voor het hele dorp gerealiseerd.  

Natuurlijk waren er tijdens het proces ook obstakels. Er werd door kinderen nog veel plezier beleefd aan de schommel op de bestaande speelplaats. Maar door het ontwerp en kwaliteitseisen van de nieuwe buitengym, dreigde deze te verdwijnen. Zo bleek dat de schommel niet meer op de speelplaats mocht staan vanwege het ontwerp van de buitengym. "Gelukkig hebben we dit samen opgelost en staat de oude schommel er nog, omdat dit een van de favoriete onderdelen van de kinderen is," aldus Peter-Jan. Dit benadrukt het belang van buurtbetrokkenheid in zulke projecten. Al met al duurde het van idee tot realisatie ongeveer één jaar. Er werd een mooie kick-off georganiseerd met alle betrokkenen. Wethouder Janine van Hulsteijn opende samen met interim-schooldirectrice Marjan van Eijk de buitengym. “Een prachtige aanwinst voor een dorp zonder eigen gymzaal”, aldus van Hulsteijn.

Gymdocent Nathalie geeft 1x per week bewegingsonderwijs in de buitengym en een buurtsportcoach 1x per week nog in de gymzaal een dorp verder. “De kinderen vinden het buitengymmen echt ontzettend leuk en kiezen het liefst daarvoor". "Als het hard regent, zoeken we alternatieven, zoals bewegen in het speellokaal of de klas. ”In de praktijk komt dit echter weinig voor, zegt Nathalie.  Ze legt uit: " Het is wel zo dat de buitengym te klein is om aan allé leerlijnen te voldoen. Je hebt hiervoor ook andere materialen nodig die alleen in de gymzaal veilig te gebruiken te zijn; . " Desondanks maken Nathalie en de kinderen wekelijks met veel plezier gebruik van de buitengym en 1x per week in de gymzaal om met de trampolines, touwen en ringen te zwaaien.  

Deze speeltuin die ook meteen een buitengym is levert de gemeente meerdere voordelen op. Zo stimuleert het naast de kinderen van school ook andere bewoners om meer te bewegen in de buitenlucht. Deze ene investering van 100.000 euro, gefinancierd door de gemeente uit onderwijsgelden, dient twee doelen, waardoor de gemeente kosten bespaart op aparte sportfaciliteiten en het extra busvervoer. Ook dient de buitenruimte als ontmoetingsplek voor inwoners uit de buurt, wat de sociale cohesie in de wijk versterkt en bijdraagt aan een levendige, leefbare omgeving. Ook een passerende buurtbewoner benadrukte de tevredenheid over de buitengym: ‘Ik vind het een vooruitgang. Mijn kleinkinderen komen hier vaak spelen!’ 

• Zoek naar multifunctionele oplossingen: In plaats van aparte investeringen voor gymfaciliteiten en speelplekken, combineer deze in één oplossing. De buitengym is niet alleen een gymvoorziening voor de school, maar ook een ontmoetingsplek en beweeglocatie voor de wijk. Dit bespaart kosten en draagt bij aan een beweegvriendelijke omgeving voor meerdere doelgroepen. 

• Betrek alle relevante partijen vanaf het begin: Het succes van de buitengym kwam mede door de samenwerking tussen diverse gemeentelijke afdelingen, de school, ouders, de wijk en aanbieders van beweegactiviteiten. Door korte lijnen en goede afstemming konden obstakels, zoals het behoud van de schommel, snel en in overleg worden opgelost. 

• Zorg voor duurzame benutting van de ruimte: De buitengym hoeft niet alleen onder schooltijd gebruikt te worden, maar kan ook na school door de wijk en met begeleiding van beweegcoaches worden gebruikt. Door vooraf na te denken over langdurige benutting en samenwerking met sportaanbieders blijft de voorziening in de openbare ruimte relevant en goed gebruikt, wat bijdraagt aan een gezonde leefomgeving voor alle bewoners. 

Wil je in jouw gemeente ook zorgen voor een beweegvriendelijke omgeving? Ga aan de slag met onderstaande programma's, tools en materialen die jouw werk gemakkelijker maken.