De wetenschap achter JOGG

Sinds 2010 werken steeds meer gemeenten met de JOGG-aanpak om de leefomgeving van kinderen structureel gezonder te maken. Dit onderzoek keek naar de opbrengsten en werking van de aanpak. Er wordt onder meer geconcludeerd dat op de korte termijn de JOGG aanpak zorg voor meer draagvlak en gezamenlijke acties. Op lange termijn groeit dit uit tot meer eigenaarschap, samenwerking en beleidsaanpassingen die gezonde keuzes stimuleren.  

Het onderzoek 'Healthy Eating and Active Lifestyles-Best Practices in Public Health' van OECD toont aan dat opschaling van de JOGG-aanpak een besparing van €2,72 per persoon per jaar kan opleveren aan ziektekosten. Bovendien kan werken met de JOGG-aanpak elk jaar gemiddeld 16 meer levensjaren en 19 meer gezonde levensjaren per 100.000 mensen opleveren. De aanpak kan de arbeidsmarktdeelname en productiviteit vergroten.

Deze studie onderzocht of kinderen die wonen in JOGG-gemeenten minder vaak overgewicht hebben dan kinderen in niet-JOGG-gemeenten, en of de duur van deelname en sociaaleconomische status (SES) hierbij een rol spelen. De resultaten laten zien dat het percentage kinderen met overgewicht in JOGG-gemeenten daalde van 25,2% in 2013 naar 16,1% in 2018, met een bijzonder sterke afname in gemeenten die al zes jaar deelnamen (van 32,3% naar 18,4%). In niet-JOGG-gemeenten bleef het percentage relatief stabiel (van 14,1% naar 12,6%). Vooral in lage SES-gebieden die langdurig JOGG toepasten was de daling opvallend groot, terwijl in midden- en hoge SES-gebieden nauwelijks verschillen zichtbaar waren. 

 In een kwalitatief onderzoek door het Onderzoekshuis is gekeken welke positieve impact ouders van JOGG in de leefomgeving ervaren en welke veranderingen zij als het meest waardevol beschouwen. Hieruit is naar voren gekomen dat ouders vooral positieve effecten van JOGG ervaren binnen de schoolomgeving. Zij waarderen met name het stimuleren van water drinken, het aanbieden van groente en fruit en een consequent gezond schoolbeleid. Dit draagt volgens hen niet alleen bij aan gezonde gewoontes op school, maar stimuleert kinderen ook om thuis vaker gezonde keuzes te maken.

Daarnaast zien sommige ouders dat JOGG bijdraagt aan meer gelijkheid, omdat alle kinderen hetzelfde gezonde aanbod krijgen. Tegelijkertijd noemen zij de aanwezigheid van ongezonde verleidingen rondom middelbare scholen als knelpunt, en zien zij in andere leefomgevingen, zoals sportkantines en de wijk, nog kansen voor verbetering. 

 In september 2024 heeft Motivaction in opdracht van JOGG een opiniepeiling gehouden onder 1.063 ouders met kinderen in de leeftijd van 0 tot en met 17 jaar. Tachtig procent van de ouders vindt het belangrijk dat de leefomgeving van hun kinderen gezonder wordt. Dit blijkt uit een opiniepeiling van onderzoeksbureau Motivaction in opdracht van JOGG. Ouders vinden onder meer winkelgebieden, de omgeving rondom scholen en sociale media niet gezond genoeg. Zij willen dat er stappen worden gezet, want ze vinden een gezonde leefomgeving heel belangrijk.