-
Primair onderwijs
-
Voeding
JOGG-Leeuwarden stapt over op feestbeleid
In Leeuwarden zag het JOGG-team dat traktaties op basisscholen en kinderopvang vaak meer druk gaven dan plezier. Ouders voelden zich verplicht om groots uit te pakken, terwijl niet iedereen daar het geld voor heeft. Soms sloeg de stress zo ver door dat ouders liever zelf geen avondeten hadden, als hun kind maar kon trakteren. En er waren kinderen die helemaal niets konden uitdelen. Het JOGG-team ging met hun werknet aan de slag voor een positief alternatief en gelijke kansen voor elk kind. Hoe? Dat lees je hier.
Een feest voor ieder kind
JOGG-Leeuwarden startte ‘Wie jarig is, viert feest’ met één helder idee: een verjaardag is er om samen te vieren. Zonder dure traktaties, zonder wedstrijdjes. Want jarig zijn is al feest genoeg. Met startpakketten vol feestkaartjes, een prentenboek, poster en verjaardagskalender konden scholen en opvang meteen aan de slag. Leerkrachten en pedagogisch medewerkers kregen voorbeeldbrieven en bijeenkomsten om ouders mee te nemen. Zo werd een verjaardag weer waar het om draait: een écht feestmoment voor ieder kind. Met minder druk voor ouders, meer gelijkheid in de klas én een gezondere omgeving.
“Met wie jarig is viert feest doen deze verschillen er niet meer toe. Iedere kind dat jarig is viert een feestje”
Samenwerken vanuit kansgelijkheid
Het nieuwe feestbeleid paste perfect bij wat er al speelde rond armoede en onderwijs. Door samen te werken met deze beleidsdomeinen voorkwamen ze dat er verschillen zichtbaar werden tussen kinderen met wel of geen uitgebreide traktatie. Zo werd een verjaardag voor ieder kind even speciaal. De nadruk lag niet meer op vergelijken, maar op samen vieren. Een schoolvoorbeeld van gezondheid in en voor elk beleid (HiAP). Beleid dat onderwijs, armoede en gezondheid verbindt en samen te werken aan een omgeving waarin alle kinderen dezelfde kansen krijgen.
Het betrokken werknet
Basisscholen en kinderopvang: voerden het feestbeleid in.
Gemeente Leeuwarden: gaf steun en financiële middelen.
Beleidsdomein Armoede: zorgde vanuit hun enthousiasme voor het nieuwe feestbeleid voor intern draagvlak op kansengelijkheid.
GGD Fryslân: De GGD pakt Wie jarig is, viert feest actief op. Ze nemen dit mee in de gesprekken over de Gezonde School en de JGZ-teams nemen het mee richting ouders en scholen. Zo wordt de campagne niet alleen gezien, maar ook echt gebruikt.
Ouders: kregen duidelijke handvatten en raakten enthousiast.
Kinderen reageerden enthousiast
Ze vonden het leuk om in het zonnetje gezet te worden met de feestkaartjes en de verjaardagskalender. Jongere kinderen genoten zichtbaar van het prentenboek. Traktaties werden nauwelijks gemist, het voelde juist specialer dat de aandacht echt bij de jarige lag.
Impact en resultaten
De aanpak in Leeuwarden werkt. Het verschil is zichtbaar én voelbaar: verjaardagen zijn feestelijk en gelijkwaardig. Alle kinderen vieren feest – met een versierde stoel, een liedje of een speciaal moment in de klas. Het doel: feestbeleid een vast onderdeel maken van de schoolcultuur. In 2024 vroegen 13 van de 53 basisscholen de materialen aan. Uit evaluatie (8 van de 13 deelnemende scholen) bleek dat:
25% geen beleid had en nu nieuw beleid gaat maken;
38% de campagne gebruikte om bestaand beleid te versterken;
63% actief de feestkaartjes inzet en 25% dit nog wil doen.
Daarnaast ontvingen 19 kinderopvanglocaties in 2024 materialen. In 2025 volgden nog eens 13 basisscholen en 9 kinderopvanglocaties met materialen en startpakketten.
Tips voor andere gemeenten
Kies voor positieve framing: samen feestvieren in plaats van geen traktaties.
Benader het thema vanuit kansengelijkheid, niet vanuit gezond of ongezond.
Bied kant-en-klare materialen van ‘Wie Jarig is Viert Feest’ aan om drempels te verlagen.
Zorg voor breed draagvlak: betrek scholen (waar mogelijk via de Adviseur Gezonde School), opvang, ouders (via school), gemeente, GGD én beleidsdomein armoede en onderwijs.
Benut kansen voor verdere structurele dagelijkse aanpassingen in de schoolomgeving.
Blijf evalueren en successen delen om de beweging levend te houden. Carmen “Wij kiezen er bijvoorbeeld voor om de campagne ieder jaar tijdens de Week voor de Gezonde Jeugd uit te rollen en aandacht voor te vragen, zodat scholen bij het begin nieuwe schooljaar aan de slag kunnen.
Aan de slag
Ook aan de slag met een gezondere schoolomgeving in jouw gemeente?
In de kindertijd leg je de basis voor een gezonde leefstijl. Als kinderen gezond gedrag al op jonge leeftijd krijgen aangeleerd, profiteren ze hier hun hele leven van. Daarom is het belangrijk dat ook de basisschool een plek is waar gezonde keuzes gemakkelijk en toegankelijk zijn.
In de kindertijd leg je de basis voor een gezonde leefstijl. Als kinderen gezond gedrag al op jonge leeftijd krijgen aangeleerd, profiteren ze hier hun hele leven van. De kinderopvang is een opgroeiomgeving waar een groot aantal kinderen veel tijd doorbrengen. Deze plek heeft dus een aanzienlijke invloed op het voedings- en beweeggedrag van kinderen. Daarom is de kinderopvang de ideale plek om kinderen een gezonde start te geven.
Kinderen die op jonge leeftijd gezond gedrag aanleren, plukken hier hun hele leven de vruchten van. Dit geldt ook voor leerlingen op het gespecialiseerd onderwijs. Daarom is het belangrijk dat het gespecialiseerd onderwijs een plek is waar gezonde keuzes gemakkelijk en toegankelijk zijn. Dit vraagt vaak net een andere aanpak dan op reguliere basisonderwijsscholen. Om dit te realiseren werken we samen met verschillende partijen om de omgeving in en rondom gespecialiseerd onderwijsscholen gezonder te maken.
Wil je persoonlijk advies?
