Monitoring en evaluatie

Om goede doelen te stellen, moet je weten hoe je gemeente en wijk ervoor staan. Begin met het bepalen van je focus: op welke wijk, doelgroep en omgeving richt je je?

Gebruik bestaande plannen, cijfers van GGD of CBS en input uit gesprekken. Verzamel informatie over hoe de wijk eruitziet, welke stakeholders actief zijn (werknet), hoe betrokken zij zijn en hoe gezond de omgeving is (denk aan scholen, sportlocaties en kinderopvang).

Tip: leg deze informatie zorgvuldig vast. Het vormt de basis van je Plan van Aanpak en van de monitoring- en evaluatiecyclus.

Met een helder beeld van de situatie kun je concrete doelen stellen. Begin met een lange termijn doel op basis van de beginsituatie en werk terug naar haalbare korte termijn doelen en acties.

Formuleer je doelen SMART (specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch, tijdsgebonden). Gebruik de JOGG Voorbeelddoelstellingen als inspiratie, en het JOGG-model en je jaaractieplan om alles overzichtelijk vast te leggen.

Evalueer ongeveer elk half jaar je voortgang. Leer van wat werkt en stuur je aanpak bij. Zo blijf je doelgericht werken aan een gezondere leefomgeving.

Voor je begint met uitvoeren, bepaal je hoe je jouw voortgang gaat meten. Leg per doel vast wat je meet, hoe, bij wie en wanneer. De M&E-matrix en voorbeelden in de e-learning helpen je hierbij.

Houd tijdens de uitvoering structureel bij wat je doet en wat het oplevert. Een logboek is hiervoor ideaal. Zo blijft je evaluatie overzichtelijk en direct bruikbaar om je aanpak te verbeteren.

Nu ga je aan de slag. Verzamel systematisch gegevens over je acties, de voortgang richting je doelen en eventuele onverwachte opbrengsten. Gebruik hiervoor zowel cijfers als ervaringen – een combinatie geeft het beste beeld.

De JOGG-monitor en het logboek helpen je bij het registreren van acties en het reflecteren op de voortgang. Plan ook een procesevaluatie, bij voorkeur elk half jaar. De tijdlijnmethode is een praktische manier om samen met je werknet terug te kijken op belangrijke gebeurtenissen en daarvan te leren.

Door regelmatig te registreren en te reflecteren, vergroot je de kans op blijvende impact.

Bekijk samen met je team wat de verzamelde gegevens en verhalen vertellen. Zijn de doelen gehaald? Welke factoren hebben dat beïnvloed? Vergeet ook onverwachte opbrengsten niet – soms zijn dat juist de waardevolste resultaten.

Trek conclusies over wat goed ging en wat beter kan. Bepaal of je doelen moet aanpassen of nieuwe acties moet plannen. Zo start je de cyclus opnieuw en blijf je werken aan een steeds effectievere aanpak.

Deel de uitkomsten van je evaluatie met de juiste mensen. Bepaal je doelgroep (bijvoorbeeld werknet, gemeente of partners) en kies de juiste vorm: factsheet, rapport, nieuwsbrief of social media.

Laat concreet zien wat je hebt bereikt, waar je trots op bent en wat je hebt geleerd. Gebruik cijfers, foto’s en quotes om je verhaal krachtig te maken. Betrek je communicatiecollega’s of gebruik bestaande formats.

Door resultaten te delen vergroot je draagvlak, inspireer je anderen en laat je zien dat je inzet effect heeft.

Benieuwd hoe anderen dit aanpakken? Bekijk hieronder de rapportage van de samenwerkende gemeenten Achtkarspelen, Tytsjerksteradiel, Weststellingwerf, Harlingen, Opsterland, Heerenveen en Smallingerland ter inspiratie:

Het JOGG-logboek maakt al je stappen in het proces helder en zorgt ervoor dat je bewust stilstaat bij wat je doet.

De tijdlijnmethode is een (tussentijdse) evaluatie. Je kunt die inzetten om je werknet stil te laten staan bij hoe jullie samenwerken aan het bereiken van jullie gezamenlijke doel of missie.

Een factsheet is een veelgebruikte manier om resultaten overzichtelijk en beeldend weer te geven. Deze template is gemaakt in de huisstijl van JOGG en kun je gebruiken als opzet voor jouw eigen factsheet. Bekijk voordat je met de factsheet aan de slag gaat ook de communicatiechecklist hieronder.

Gebruik deze communicatiechecklist om een factsheet te maken die goed aansluit bij je doelen en je doelgroep.