Analyseer je huidige situatie
Als JOGG-gemeente begin je nooit vanaf nul. Bij de JOGG-aanpak bundel je bestaande initiatieven, projecten en programma's in jouw gemeente. Daarmee vorm je een gezamenlijke visie op een gezonde leefomgeving. Het is dan ook van belang te weten wat er in je gemeente allemaal al gebeurt. Je wil dat bestaande en nieuwe initiatieven samen bijdragen aan de overkoepelende visie van jouw gemeente op een gezonde omgeving.
Wat is het doel?
Je analyseert de huidige situatie om bestaande initiatieven in je gemeente in kaart te brengen. En waar mogelijk aan elkaar te koppelen. Zodat projecten, programma's en beleidsmaatregelen niet langer los van elkaar staan. Maar samen bijdragen aan de visie van jouw gemeente op een gezonde leefomgeving en gezonde jeugd.
Hoe zorg je voor een goede analyse van je huidige situatie?
De onderstaande stappen helpen je om gestructureerd de situatie in jouw gemeente in kaart te brengen.
Zoek eerst uit welke lopende initiatieven, projecten of beleidsdocumenten er zijn. Wat gebeurt er al? Wie is erbij betrokken? Wat zijn de ervaringen? Dus wat is er goed gegaan en wat zijn aandachtspunten voor het vervolg?
Deze kwalitatieve data gebruik je uiteindelijk bij het bepalen van je focus. En bij het opstellen van je plan van aanpak.
Naast de kwalitatieve data zijn kwantitatieve data van belang om een goed beeld van de huidige situatie te krijgen. Met kwantitatieve data:
bepaal je jouw focus;
onderbouw je de keuzes die je maakt om de JOGG-aanpak te gaan implementeren; en
stel je gerichte SMART-doelstellingen op waar je met de JOGG-aanpak aan gaat werken.
Hoe verkrijg je deze kwantitatieve data?:
Begin bij de website van jouw GGD-regio. Hier vind je linkjes naar relevante en actuele gezondheidsonderzoeken en -cijfers. Bekijk ook de regelmatig terugkerende gezondheidsonderzoeken van de Jeugdgezondheidszorg (JGZ). Denk ook aan kind- en jeugdmonitors of jaarlijkse GGD-rapportages zoals de gezondheidsatlas. Op waar staat je gemeente vind je veel waardevolle informatie.
Zoom in op data van de verschillende omgevingen waar je met JOGG op inzet. Zoek onder andere op hoeveel basisscholen en scholen voor voortgezet onderwijs er zijn in jouw gemeente. Check via de zoektool van onze JOGG-partner Gezonde School hoeveel scholen al het vignet Gezonde School hebben. Achterhaal daarnaast cijfers over het sport- en beweegaanbod en het gebruik van faciliteiten. Bijvoorbeeld bij de lokale of regionale sportserviceorganisatie (zoals het lokale sportbedrijf). Bekijk verder hoeveel sportkantines er zijn. En hoeveel de gemeente beheert en hoeveel een vereniging beheert. Bespreek ten slotte met je JOGG-Teamfit coach welke sportlocaties, buurt- of vrijetijdslocaties al werken met JOGG-Teamfit. En ga na of deze je deze nog kunt helpen met de JOGG-Teamfit werkwijze binnen jouw gemeentehuis.
De JOGG-aanpak kent veel verschillende onderdelen waar je mee aan de slag kunt. Het is daarom belangrijk om een duidelijke focus te bepalen voor de implementatie. Dit kan bijvoorbeeld op basis van bestuurlijke ambities, urgentie of kwetsbare doelgroepen. Door te kiezen voor een specifieke omgeving of doelgroep kun je gericht starten. En later opschalen.
Keuze voor de wijk
Zeker in een grote gemeente kun je ervoor kiezen om de JOGG-aanpak eerst in enkele wijken te starten in plaats van meteen overal. Die wijkkeuze kun je baseren op:
gezonde-leefstijlindicatoren;
een specifieke doelgroep die hoog op de prioriteitenlijst van je lokale politiek staat, bijvoorbeeld lage Sociaal Economische Positie (SEP);
de aanwezigheid van partijen die al actief werken aan een gezonde omgeving. Met extra inspanning kun je hier versnelling en versterking realiseren;
de beschikbaarheid van financiële middelen, bijvoorbeeld vanuit een Citydeal of RegioDeal;
de bereidheid van het lokale bedrijfsleven om te investeren in een wijk;
de energie en motivatie van professionals en inwoners in een bepaalde wijk om in te zetten op een gezonde leefomgeving.
2. Keuze voor de leeftijdsgroep
Niet alleen focus op een wijk, maar ook op een specifieke leeftijdsgroep kan helpen. JOGG-gemeenten kiezen vaak voor jongere kinderen, omdat je deze makkelijk via kinderopvang en school bereikt. Ook leg je daarmee direct een gezonde basis. Kinderen met een gezond gewicht hebben later minder kans op overgewicht. Echter, kinderen van 0 tot 23 jaar consequent beleid bieden is ook belangrijk. Maar, je kunt je ook eerst richten op de leeftijdsgroep waar het probleem van een ongezonde omgeving en overgewicht het grootst is.
Zo kun je focus leggen op:
0 tot 4 jaar: kinderopvang en consultatiebureaus;
4 tot 12 jaar: primair onderwijs, buurt ,sport en media;
12 tot 18 jaar: voortgezet onderwijs en media;
18 t/m 23 jaar: werk-leerbedrijven en mbo-scholen
Misschien zijn er in jouw gemeente bestaande overlegstructuren waarbij je kunt aanhaken. Probeer dat zoveel mogelijk te doen.
Tools
Deze tools helpen je om effectief de situatie in jouw gemeente te analyseren.
Met de preventiematrix krijg je een overzicht van de maatregelen en voorzieningen in je gemeente. Je brengt snel in kaart wat er al gebeurt voor de collectieve JOGG-aanpak én de individuele KnGG-aanpak. Zie onderstaand een leeg format en een ingevuld voorbeeld.
Waarstaatjegemeente.nl geeft inzichtelijke cijfers over alle gemeenten op belangrijke beleidsterreinen.
Wil je graag persoonlijk advies?
Neem dan contact op met je eigen accounthouder voor extra ondersteuning.
Gegevens JOGG-gemeenten