Gamification

Buitenspelen heeft een moderne upgrade gekregen. Op steeds meer plekken wordt gebruik gemaakt van gamification in de buurt. Hierbij worden game-elementen gebruikt om kinderen en jongeren met plezier in beweging te brengen en te houden. Beweeg-apps motiveren hen om actiever te zijn. Deze digitale elementen zijn aantrekkelijk, interactief en sluiten aan bij de belevingswereld van kinderen.

Wat is het doel?

Gamification kan bijdragen aan een actieve en gezonde levensstijl voor kinderen en jongeren. Interactieve en belonende elementen maken beweging aantrekkelijker. Door samen te werken met professionals in de gemeente, in de wijk, scholen en sportverenigingen zorgen we ervoor dat beweegapps een vaste plek krijgen in de routine van kinderen. Zo wordt bewegen leuk en toegankelijk, maar nét op een andere manier.

“Als je het slim aanpakt kun je met gamification een breder publiek aantrekken dan bij veel andere activiteiten mogelijk is.”
Albert Jan Kuipers
Buurtsportcoach in Groningen

Jouw rol als JOGG-regisseur

Als JOGG-professional ben je de verbinder tussen verschillende partijen en zorg je ervoor dat Gamification breed gedragen wordt door verschillende partijen in jouw gemeente. Lees hier enkele algemene tips die je helpen bij de implementatie van gamification binnen jouw gemeente.

  • Begin met realistische verwachtingen. Inzetten van een beweegapp brengt niet meteen de hele buurt in beweging. En denk in lange termijn en minder in korte termijn.

  • Zorg ervoor dat Gamification niet slechts een eenmalige activiteit is, maar dat het bijdraagt aan structureel meer beweging bij kinderen en jongeren in jouw gemeente. Door samen te werken met professionals in de gemeente, in de wijk, scholen en sportverenigingen en een communicatie/promotieplan te maken zorg je ervoor dat beweegapps een vaste plek krijgen in de routine van kinderen. Denk ook aan het programma-aanbod voor de activering. Doe dit niet alleen, maar betrek lokale partners hierbij om te ondersteunen.

  • Voor sommige games zijn aanpassingen in de buitenruimte nodig; betrek hiervoor ook collega’s van Ruimtelijke Ordening.

  • Betrek vroegtijdig buurtsportcoaches, jongerenwerk en de kinderen en jongeren zelf bij de keuze van de programmering en de aanbieder. In sommige gevallen kun je ook direct contact opnemen met de app-bouwer voor regelmatige updates.

  • Houd rekening met het weer. Doe geen kick-off in de winter, maar bijv. in de lente of zomer als de kans op goed weer aanwezig is.   

  • Maak één persoon binnen je team verantwoordelijk voor de promotie en de uitvoering van de beweegapp. Werk bijv. met een gamificatie functionaris die passie heeft voor het thema. 

  • Marketing is key! Bedenk van tevoren goed na welke communicatiekanalen er kunnen worden gebruikt ter promotie van de beweegapp. Begroot hier ook kosten voor. Uitvoerings- en marketingbudget is 1:1. 

  • Maak voordat je begint een afspraak met de app-ontwikkelaars. Vraag naar hun toekomstplannen. De doorontwikkeling van een app is essentieel voor succes.  

  • Denk omgevingsoverstijgend, in welke omgeving wil je dat het wordt ingezet? Verschillende gamificatie tools kunnen op scholen, in de wijk en op de sportvereniging worden ingezet.

  • Lees hier nog 10 tips voor het inzetten van beweeggames voor Gen Z vanuit het Kenniscentrum Sport & Bewegen.

Jouw rol als JOGG-beleidsmedewerker

  • Verankering in beleid: neem beweegapps op in het lokaal gezondheids-, sport- of preventiebeleid. Denk aan de benaming binnen het beleid. Esports/digitalisering/technologie werkt aantrekkelijker dan bijv. gamificatie.

  • Financiering: verken of (delen van) het initiatief gefinancierd kunnen worden via bestaande budgetten zoals het lokaal sportakkoord, preventiebudgetten of innovatieregelingen. Denk ook aan onderhouds en renovatie kosten.

  • Samenhang: koppel beweegapps aan bredere leefstijlthema’s (zoals mentale gezondheid, armoedebeleid of ontspanning) en programma’s als Kind naar Gezonder Gewicht. 

  • Samenwerking: verbind met collega’s van andere domeinen (jeugd, welzijn, openbare ruimte) en externe partners (scholen, sportclubs, wijkteams). 

  • Monitoring & impact: faciliteer het meten van bereik en effecten, en zorg dat successen worden gedeeld.

Tools

Lees hieronder meer informatie over verschillende digitale tools die JOGG-gemeenten hebben ingezet om kinderen en jongeren in beweging te krijgen en te houden én tips waar je als JOGG-team op moet letten om het succesvol en structureel te implementeren.

Play Biba: Meer beweging voor het jonge kind in de speeltuin

In steeds meer wijken zien gemeenten ouders op hun telefoon en kinderen op het klimrek. Play Biba draait dat beeld om. De app maakt van schermtijd samen speeltijd. Zonder nieuwe toestellen of dure ingrepen, maar met slimme games op de bestaande speelplekken voor het jonge kind. Lees hier meer.

House of Esports: Niet alleen beweging, maar ook gezondheid centraal voor jongeren tussen 10 en 18 jaar

House of Esports laat zien hoe esports en gaming maatschappelijke impact kunnen hebben. Een krachtige tool om jongeren te stimuleren tot een gezonde leefstijl. De programma's van House of Esports richten zich primair op kinderen en jongeren, met een bijzondere focus op de leeftijdsgroep van 10 tot 18 jaar. Lees hier meer en lees hoe JOGG-gemeente Rotterdam House of Esports implementeert in de wijk.

Urban Dance Ground: Meer ruimte voor meiden van 12 tot 18 jaar in de wijk

TikTok, een dansvloer en muziek. Dit zijn aspecten om de nog onderbelichte doelgroep meiden van 12 t/m18 jaar buiten in beweging te krijgen. Lees er hier meer over

Geen GEO-caching, maar JOGG-caching: met het hele gezin buiten in beweging

Met het hele gezin buiten in beweging en opdrachten doen om samen in beweging te komen? Volg de verschillende routes met QR codes en breng van jong tot oud (1 t/m 100 jaar) in beweging. Regio Noord-Veluwe heeft samen de handen uit de mouwen gestoken en op regionaal niveau inwoners in beweging gekregen. Nieuwsgierig geworden? Lees hieronder meer.

De Pleintje app: Kinderen van 9 t/m 13 jaar weer op het verlaten plein laten buitenspelen

Kinderen van 9 t/m 13 jaar weer op het verlaten plein laten buitenspelen? Verstoppertje een nieuwe boost geven? Lees hier of de Pleintje app voor jouw gemeente uitkomst biedt.

Seppo: Op avontuur door de wijk met een unieke speurtocht voor iedereen

De Seppo app is een app waarmee je via GPS een eigen route creëert voor de inwoners (4 t/m 100 jaar). Je kunt daarbij allerlei vragen en opdrachten koppelen aan specifieke omgevingen. Je creëert zo een speurtocht voor in de wijk. Voeg een eigen verhaallijn toe, of laat de app je daarbij helpen, en bezorg de deelnemers een spannend en sportief avontuur. 

Missie Master: Een extra dimensie tijdens het buitenspelen voor kinderen van 8 t/m 14 jaar

In de beweegapp Missie Master kunnen Buurtsportcoaches middels de app missies aanmaken voor kinderen en jongeren (primaire doelgroep 8 t/m 14 jaar) om structurele beweging te stimuleren. Dit kan in diverse omgevingen gebruikt worden. Denk aan quizzen met beweegopdrachten, wandelroutes door de wijk met GPS-locaties of deelname aan een activiteit op een sportclub.

Praktijk voorbeelden

Laat je inspireren door voorbeelden uit de praktijk

  • Hoe één game kinderen in twaalf dorpen in regio Friesland in beweging kreeg

    Hoe houd je kinderen in beweging? In Opsterland vonden Buurtsportcoach Geerte Kwant en haar collega’s van Sport Fryslân het antwoord in een interactieve app: Seppo. “Aan het begin van de coronatijd kwamen wij in aanraking met Seppo. In Heerenveen hadden ze een leuke game waarbij deelnemers naar buiten moesten.” Die inspiratie leidde tot een creatief, lokaal spel dat veel kinderen én ouders op de been bracht.

    Praktijkvoorbeeld
    Bewegen
    Buurt
    Gedeeld eigenaarschap
    Media
    Werken met een werknet
  • Regio Noord-Veluwe zet samen stappen om inwoners in beweging te brengen met JOGG-caching

    In de regio Noord-Veluwe hangen inmiddels zo’n honderd JOGG-caching-bordjes verspreid door de gemeenten. Via QR-codes worden inwoners, vooral gezinnen, uitgedaagd om samen in beweging te komen. “Je kunt er letterlijk alle kanten mee op,” zegt JOGG-regiocoördinator Kasper Doesborgh. Inmiddels haakt zelfs het lokale bedrijfsleven aan: “Een bedrijventerrein vroeg of ze een eigen route konden uitzetten.” JOGG-caching kan voor alle inwoners en doelgroepen worden ingezet.

    Praktijkvoorbeeld
    Bewegen
    Buurt
    Gedeeld eigenaarschap
    Media
    Werken met een werknet
  • JOGG-gemeente Epe zet Pleintje in om kinderen op een leuke en laagdrempelige manier buiten te laten spelen.

    Buitenspelen krijgt een nieuwe digitale boost in JOGG-gemeente Epe. Tijdens en na corona wilde de gemeente dat kinderen weer vaker buiten zouden spelen en meer in beweging kwamen. Met de inzet van de app ‘Pleintje’ vinden kinderen makkelijk een plek om te spelen in hun eigen buurt. Buurtsportcoach en JOGG-regisseur Jeroen zette het initiatief in gang. “Je moet kinderen niet naar één grote speeltuin sturen. Deze zijn wellicht ver van hun huis, maar juist naar speelplekken toesturen die zichtbaar zijn in hun eigen wijk. Meerdere kleinere pleintjes zijn juist van belang voor een succesvolle implementatie. En dat kunnen natuurlijk ook schoolpleinen zijn.”

    Praktijkvoorbeeld
    Bewegen
    Buurt
    Gedeeld eigenaarschap
    Media
    Primair onderwijs
  • Gaming als beweegvriendelijke oplossing – Gemeente Rotterdam pioniert met esports

    Rotterdam is anders georganiseerd dan veel JOGG-gemeenten: gezondheid is er breed ingebed en integraal onderdeel van beleid. Zonder klassiek JOGG-team, maar mét goede afstemming tussen beleidsadviseurs. Zo werken 'JOGG' en de beleidsafdeling sport, ieder vanuit hun eigen kracht, samen aan o.a. innovatieve oplossingen. Zoals esports en gaming: geen doel op zich, maar een middel om kinderen en jongeren wél te bereiken en in beweging te brengen. En het mooie? Deze aanpak werkt net zo goed in een grote stad als in een middelgrote of kleine gemeente. Mits je maatwerk levert.

    Praktijkvoorbeeld
    Bewegen
    Buurt
    Gedeeld eigenaarschap
  • Urban Dance Ground brengt meisjes in beweging in Amsterdam

    Amsterdam behoort tot een van de vier grote steden van Nederland. Gezondheid is hier breed belegd via de Amsterdamse Aanpak Gezond Gewicht (AAGG). Er is geen specifiek lokaal JOGG-team, maar wél een stevige interne samenwerking. In de wijk Holendrecht in stadsdeel Amsterdam Zuid-Oost ligt een Urban Dance Ground. Een plek die jongeren aantrekt en vooral meisjes in de leeftijd 12 t/m 18 jaar in beweging brengt. Dit concept past bij iedere gemeente, groot of klein, mits je vooraf goed nadenkt over o.a de locatie en het gebruik ervan voor een succesvolle implementatie.

    Praktijkvoorbeeld
    Bewegen
    Buurt
    Communicatie
    Gedeeld eigenaarschap
    Media
  • Bekijk alle praktijkvoorbeelden

Wil je graag persoonlijk advies?

Neem contact op
Nicole Beukers
Adviseur Gezonde Omgeving